Pháp
luật quy định về người thừa kế như thế nào? Ai được hưởng thừa kế của ai?
KHÁCH
HÀNG HỎI:
Chị dâu em muốn được gia đình em chia 1 phần đất nhưng mẹ em
không cho và muốn gửi đơn kiện gia đình em. Gia đình em có 4 chị em, 2
chị đều đã lập gia đình và cũng đã cắt hộ khẩu, anh tư và em đều
còn trong hộ khẩu cùng với mẹ. Anh tư em cưới vợ được 2 năm và được 1
cháu bé gái, nhưng chị dâu em và cháu gái thì không có nhập hộ khẩu
vào gia đình em mà nhập vào hộ khẩu nhà mẹ ruột chị dâu em. Chị dâu
em cũng không có ở nhà em thường xuyên để làm dâu mà về nhà mẹ ruột
ở. Đến tháng 7 năm 2015 do tai nạn giao thông và anh tư đã mất. Giấy
tờ quyền sử dụng đất và giấy tờ khác mẹ em đều đứng tên và mẹ
cũng chưa làm giấy tờ gì cho ai trong tất cả các con nhưng mẹ nói là
có thể sẽ chia đều cho 4 anh chị em, nhưng giờ chị dâu em muốn được chia
phần đất đó thì có được không?
> xem thêm: Thủ tục mua bán nhà đất chưa có sổ đỏ
TRẢ LỜI:
Về thắc mắc của
bạn chúng tôi xin được trả lời như sau:
Theo như bạn
trình bày thì: Đất đứng tên mẹ bạn. Do đó, xác định đất thuộc quyền sở hữu của
mẹ bạn và không có liên quan gì đến các con trong gia đình. Do đó, mẹ bạn có
toàn quyền quyết định đối với mảnh đất đó.
Chúng tôi có thể
chia các trường hợp sau:
Thứ nhất: Mẹ bạn
tặng, cho đất
Bạn có nói rằng
mẹ bạn có ý định có thể sẽ chia đều đất cho 4 anh chị em. Nếu việc chia đều ở
đây là việc mẹ bạn cho đều cho 4 anh chị em mảnh đất đó, mỗi người một phần thì
chỉ có 4 anh chị em ruột của bạn được hưởng.
Việc cho ai, cho
bằng nào hay không cho ai là do mẹ bạn quyết định. Vì thế, nếu mẹ bạn muốn cho
cả chị dâu bạn, hay cho cháu nội thì các con cũng không có quyền ngăn cấm hay
can thiệp. Việc cho này là hoàn toàn hợp pháp.
> xem thêm: thủ tục sang tên sổ đỏ nhà chung cư
Thứ hai: Mẹ bạn
để lại di chúc sau khi mất về tài sản đối với mảnh đất
Nếu mẹ bạn để lại
di chúc và di chúc hợp pháp theo quy định của pháp luật thì những người được mẹ
bạn định đoạt cho phần đất trong bản di chúc sẽ được hưởng di sản thừa kế. Nếu
chị dâu bạn cũng được mẹ bạn để lại cho một phần đất thì chị dâu bạn đương
nhiên được hưởng phần này. Những người con khác cũng không có quyền đòi lại phần
di sản mà chị dâu bạn được mẹ bạn để lại.
Thứ ba: Mẹ bạn
không để lại di chúc sau khi mất
Nếu mẹ bạn qua đời
mà không để lại di chúc thì mảnh đất mà mẹ bạn đứng tên sẽ được chia cho các
con theo quy định pháp luật về thừa kế.
> xem thêm: hồ sơ sang tên sổ đỏ
Điều 676 Bộ luật
Dân sự năm 2005 quy định:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo
thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ,
cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại,
bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết
mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại”.
Theo đó, những
người được hưởng thừa kế đối với trường hợp của bạn bao gồm: bố bạn (nếu còn sống);
ông, bà nội bạn (nếu còn sống); con nuôi (nếu có); 4 anh chị em bạn.
Chị dâu bạn
không thuộc diện thừa kế nên không có quyền yêu cầu chia thừa kế cho mình. Tuy
nhiên, do anh trai của bạn mất trước thời điểm mẹ bạn mất nên phần được thừa kế
của anh trai bạn sẽ được cháu của bạn thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 677
Bộ luật dân sự:
“Trong trường hợp
con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại
di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu
còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di
sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn
sống”.
Do
đó, chị dâu bạn cũng không được hưởng phần di sản của mẹ bạn.
> tìm hiểu thêm: sang tên sổ đỏ mất bao nhiêu tiền
